Nhiều năm trước, tôi đã có một chuyến đi dài trên chiếc Nissan X-Trail 2.5 4x4i. Lạ là xe có động cơ 2.5, số CVT, không có gì đặc biệt nhưng đi rất bốc, êm và ngọt. Từ việc vào cua ngọt, chuyển làn và bám đường mượt mà, cày cát cũng rất nhẹ nhàng, cho đến hệ dẫn động 4x4i lạ khiến tôi có cảm giác rất lạ.

Tuy nhiên, điều đó nhanh chóng qua đi khi người ta có rất nhiều lời phàn nàn về chiếc vô-lăng “lạ”. Kể từ đó, X-Trail dần ẩn mình trong các ngõ ngách. Bây giờ, tạm bỏ qua thiết kế của vô-lăng, chúng ta quay lại với hệ dẫn động 4x4i từng là điều kỳ diệu trên chiếc X-Trail bị lãng quên.

Đầu tiên lên là 4x4i, X-Trail có thể hiểu là xe AWD và 4×4. Hãy cùng điểm qua từng chế độ hoạt động (Mode) cụ thể.

chế độ bình thường: Hầu hết xe chỉ chạy bánh trước để tiết kiệm nhiên liệu (nghe rất giống Eco, Normal trên AWD Sorento và HTrac Santa Fe). Khi bạn tăng tốc đột ngột, trục sau sẽ tắt để tăng tốc tốt hơn. Tôi thậm chí không nhớ liệu Nissan Xtrail có đồ họa hệ thống truyền lực trên bảng điều khiển hay không.

chế độ tự động: Khi bánh trước giảm hoặc mất độ bám (lên dốc, rẽ, đường trơn, v.v.), trục sau sẽ bị ngắt. Mô-men xoắn có thể được truyền từ FWD/RWD từ 100:0 đến 50:50 (nghe như San và So tôi vừa viết). Nhưng đừng vội kết luận, bởi vì đó là vectơ mô-men xoắn.

chế độ khóa: Bộ chia truyền chính xác 50% mô-men xoắn tới trục sau, với tỷ lệ cố định cố định là FWD/RWD = 50:50. Bây giờ X-Trail là xe 4×4. Mình chạy sand chế độ này. Tất nhiên, khi tốc độ xe tăng lên, ví dụ từ 40 km/h lên 100 km/h, xe sẽ tự động chuyển về chế độ TỰ ĐỘNG, và khi tốc độ xe giảm sẽ về chế độ KHÓA.

Nhưng đừng vội đưa X-Trail đến với những thứ địa hình đáng sợ như SUV hay bán tải 4×4, bởi nếu dầu trong ly hợp đĩa truyền động quá nóng (overheated), nó sẽ tự động ngắt dẫn động bánh sau và X-Trail ngay lập tức trở thành xe 2WD để bảo vệ ly hợp đĩa trong bộ chia mô-men xoắn.

Chuyện đặt tên và làm ăn

Quay lại với 4×4 Auto, công nghệ vectơ mô-men xoắn mà Nissan đã hào phóng thừa hưởng từ huyền thoại Skyline GT-R. Nếu là người yêu thích thương hiệu Porsche đang làm mưa làm gió tại Việt Nam, chắc hẳn bạn đã không còn xa lạ với hệ thống PTV (Porsche Torque Vectoring) và PTV Plus (Porsche Torque Vectoring Plus). Vì vậy, nếu chúng tôi thêm NTV, đó là Điều khiển vectơ mô-men xoắn của Nissan = Điều chỉnh mô-men xoắn của Porsche.

Mỗi cái tên nghe có vẻ phức tạp. Tôi đoán rằng hệ dẫn động AWD của Porsche là do Porsche sản xuất hoặc sở hữu công nghệ, dễ dàng gắn tên công ty, trong khi AWD Torque Vectoring của Nissan là do GKN (công ty thiết kế, chế tạo và sản xuất phụ tùng ô tô của Anh) mà Nissan mua lại và áp dụng cho các mẫu xe của mình. Google cho thấy nó có tên là GKN Torque Twin Spring Coupling, và bộ này cũng được lắp trên các xe như Land Rover Discovery, XC90…tất cả các sản phẩm có thương hiệu rõ ràng.

Các quy tắc giao dịch cho thấy rất khó để thuyết phục nhà sản xuất ô tô (Bên A) công khai các phụ tùng do nhà sản xuất phụ tùng (Bên B) cung cấp. Chẳng hạn Land Rover sẽ đặt tên hệ truyền động là Auto Terrain Reply 1 hoặc 2, chưa kể nhiều mẫu xe dùng bộ chia Magna AWD, Kia Sorento hay Hyundai Santa Fe cũng dùng bộ chia Magna AWD (Magna Dynamax)… Nói một cách đơn giản thì bạn sẽ thấy Phố Thìn, Phố Ngộ là đẹp, v.v.

Tại sao bộ chia Sorento/Santa Fe (ví dụ 2 sản phẩm này có tính năng đặc biệt, không tính ý nghĩa khác) không thể gọi là AWD Torque Vectoring và X-Trail?

Lý do rất đơn giản, chúng tôi lấy bộ AWD Santa Fe/Sorento làm ví dụ, thông qua bộ chia khớp thủy lực, nó chỉ được chia về phía sau theo tỷ lệ 100:0 và tỷ lệ tối đa là 50:50——Đĩa ly hợp loại Haldex Coupling (Haldex AWD…), sau đó sự phân bổ độc lập của hai bánh sau bằng nhau (25:25). Vì giá sẽ tăng. Tín hiệu điều khiển chính để điều khiển Khớp nối Haldex là cảm biến ABS.

Bộ chia X-Trail thì khác, nó có thể độc lập với từng bánh sau. Ví dụ khi cần chia 100:0 thành 50:50 (trục trước/sau) thì hai bánh sau sẽ tiếp tục được chia theo tỷ lệ, ví dụ: bánh sau bên trái 25%, bánh sau bên phải 25%, bánh sau bên trái 15%, bánh sau bên phải 35%… Tỷ lệ này sẽ tiếp tục thay đổi theo điều kiện đường xá.

Cái tên Torque Vectoring nghe rất giống với Porsche Torque Vectoring. Nguyên tắc là như nhau, nhưng chất lượng khác nhau tùy thuộc vào giá cả/thương hiệu của sản phẩm. Bộ chia mà GKN sử dụng trên X-Trail được gọi là Khớp nối lò xo kép GKN.

Tóm lại, chúng ta có thể giải thích trải nghiệm này một cách đơn giản như sau:

Khớp nối Haldex AWD Sorento/Santa Fe: chia tỷ lệ mô-men xoắn trục trước/sau. Trong khi đó, AWD X-Trail Twin Helical Coupling Torque Vectoring…: Chia sự thay đổi tỷ số cho mô-men xoắn. Trục trước/sau và cầu sau tiếp tục phân chia bánh trái/phải tùy theo điều kiện đường xá (bánh sau bên trái mất độ bám có thể truyền mô-men xoắn sang bánh bên phải bằng cách kết hợp phanh từng bánh).

Điều chỉnh vectơ mô-men xoắn: Điều chỉnh vectơ mô-men xoắn là quá trình truyền mô-men xoắn của động cơ tới các bánh xe ở nơi cần thiết nhất. Càng độc lập, càng mạnh mẽ, càng phức tạp, càng đắt đỏ… bỏ qua các khái niệm về đại lượng, không gian vectơ, hàm số vectơ, tôi rất sợ các kỳ thi liên quan đến vectơ ở trường đại học.

Xây dựng thương hiệu từ động lực: Thân xác ai giữ, tâm hồn ai giữ

X-Trail tại Việt Nam đã bị lu mờ bởi vô-lăng “quần đùi” trong nhiều năm qua. Đồng thời, thật đáng trân trọng khi biết rằng Hệ thống Kiểm soát Vector Mô-men xoắn của Porsche (PTV) là gói đăng ký hàng năm để mua một chiếc Porsche tại Việt Nam. Công nghệ AWD Torque Vertoring của Porsche là một bí mật, Porsche giấu khá nhiều công nghệ và chỉ truyền tải rằng PTV hay PTV Plus giống như 4 cặp chân của loài báo săn mồi, là chân của một siêu sao bóng đá trị giá hàng trăm triệu USD…

Đối với Quattro, nhiều người vẫn nghĩ rằng tất cả các Quattro đều thuần túy là máy móc, nhưng Audi TT (chỉ là một ví dụ) sử dụng gimbal AWD loại Hadex do BorgWarner (Mỹ) cung cấp…

Trên thực tế, khái niệm xe AWD hay 4WD đã không còn là ranh giới rõ ràng khi các nhà sản xuất luôn cố gắng tạo ra sự khác biệt. Ngẫm ra, đàn ông nào cũng có thể có một phần đàn bà trong mình và ngược lại… nên đừng hỏi rõ xe :))

Ngày nay, một trong những công nghệ vectơ mô-men xoắn tiên tiến nhất dành cho hệ dẫn động tất cả các bánh đã có trong siêu xe điện trị giá hàng triệu đô la Rimac, công ty khởi nghiệp kỳ lân trong ngành siêu xe điện. Nhờ có màn hình cảm ứng, bạn có thể vuốt như một chiếc iPhone và để hộp số sàn truyền tỷ số mô-men xoắn tới các bánh xe một cách độc lập. Tất nhiên, siêu xe điện luôn cung cấp chế độ drift. Cái tên Hệ thống kiểm soát lực kéo bốn bánh Rimac có cùng ngữ nghĩa với Hệ thống kiểm soát lực kéo bốn bánh của Porsche xét về giá trị kỹ thuật và thương mại.

Với X-Trail, tôi đã nghe nói nhiều về vô-lăng “quần đùi”, Ghế không trọng lực trong công nghệ máy bay… nhưng hoàn toàn không biết gì về cảm biến tỷ lệ lệch hướng trong hệ thống vectơ mô-men xoắn AWD như trên máy bay?

Cũng cần lưu ý rằng thông tin trong bài viết dựa trên Google Dịch và Netflix và không bao gồm các tài liệu bí mật do công ty sản xuất. Nếu bạn có tài liệu này, hãy nghiên cứu và giải các hàm vectơ tốt hơn để kiếm tiền triệu.

Lê Hùng Drift Racing (forum.autodaily.vn)

*** Bài viết này dựa trên thông tin tham khảo X-Trail thị trường Mỹ